صالحی:ظرفیت بالقوه غنی سازی مان حدود 24 هزار سو است، ایران اولین کشور منطقه است که یون درمانی را کامل می کند - فدایی داری

به گزارش فدایی داری، رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: ایران در بخش غنی سازی به آستانه های این فناوری رسیده و خودمان طراحی می کنیم.

به گزارش فدایی داری، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در برنامه نگاه یک با اشاره به دستاوردهای هسته ای که در سالروز 20 فروردین اعلام و معرفی گشت، گفت حوزه عملکرد سازمان بسیار وسیع است از جمله در صنعت، کشاورزی و پزشکی. بخش عمده 133 دستاورد به چرخه سوخت هسته ای برمی شود و غنی سازی. بخش عمده دیگر آن به بخش های دیگر آن مثل کشاورزی مربوط بود از جمله برنج جدیدی که تولید شده و در برابر خشکسالی مقاوم است. یا سامانه های پرتودهی که برای بالابردن عمر تولیدات کشاورزی مثل خرما کاربرد دارد. این سامانه ها در یزد، قزوین، بناب، کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد. یا در ساخت سانتریفیوژ خاصی که در صنعت دارو نیاز است و تست های خیلی جدی شد و پیروز شدیم آن را بسازیم.

وی ادامه داد: در تولید واکسن کرونا یکی از تجهیزات مورد نیاز سانتریفیوژ است و سازمان در این جا وارد شده است. در تولید رادیودارو نیز ما سرآمد هستیم. با چند دانشگاه در حال همکاری هستیم. در تولید یک نوع رادیودارو که در درمان پروستات موثر است نیز همکاری داریم. همچنین در پروژه تترا که در خاورمیانه بی نظیر است و در 37 هزار متر پر از تجهیزات و تحقیقات در حوزه رادیوداروهاست که ان شاءالله در شهریور بخش اول آن آماده می شود.

وی ادامه داد سازمان انرژی اتمی در هر چیز که با اتم سر و کار داشته باشد متولی است، مثل فناوری کوانتوم.

صالحی درباره نسل های جدید سانتریفیوژ گفت:اولین ماشین ها را سال 68 وارد کردیم البته به طور منفک شده. سال 76 آنها را سر هم کردیم و سال 86 توانستیم یک آبشار سانتریفیوژ را راه اندازی کنیم. و توانستیم یک آبشار سانتریفیوژ داشته باشیم. سانتریفیوژ نزدیک به 100 قطعه دارد و این ماشین 60 هزار دور در دقیقه می چرخد و کوچکترین اختلال به ماشین آسیب می زند. ما از سال 85 تصمیم گرفتیم آرام آرام خودمان وارد ساخت ماشین ها شویم. این کار آغاز شد و نسل دوم و چهارم طراحی شد و البته اینها برداشتی از ماشین p2 پاکستانی بود. تا سال 92 که تلاش کردیم در دانش ساخت سانتریفیوژ وارد شویم. قوانین فیزیکی را در یک نرم افزارهایی نوشتیم و با آنها سانتریفیوژها را با اتکا به توان داخلی طراحی می کنیم.

وی ادامه داد: سالن مونتاژ سانتریفیوژ ما را دشمن منفجر کرد ولی باز نایستادیم و سالنی جدید ساختیم که در دل کوه و نزدیک نطنز است. در حال کار هستیم که سالن های حساس را به دل کوه ببریم و امیدواریم سالن های مورد نظر سال آینده در دل کوه آماده شود و این تاسیسات را به آنجا منتقل کنیم.

صالحی گفت: از زمانی که سانتریفیوژ را بسازیم تا صنعتی شود یک ماشین حداقل در مقیاس اروپا 8 تا 10 سال زمان نیاز دارد. اما در ایران طبعا بیشتر طول می کشد. نسل ماشین های IR6 تقریبا 10 سال است که ساخته شده و تست های آن طول کشیده است و هنوز به مرحله نهایی انبوه سازی نرسیدیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: ما الان حدود 15 نوع سانتریفیوژ داریم. امروز یک زنجیره کامل IR6 را راه اندازی کردیم در حالی که باید هفت تا هشت سال دیگر آن را می ساختیم. البته طبق مصوبه مجلس باید هزار تا از این نسل را راه اندازی کنیم. امیدواریم در این یک سال نواقصی که در طراحی این ماشین وجود دارد را بتوانیم اصلاح کنیم. این ماشین ها تجهیزات گرانی هستند. اینها که الان نصب و در حال ساخت هستند زنجیره شاهد هستند. الان 16 هزار و پانصد سو ظرفیت غنی سازی داریم و دائم دارد به این ظرفیت اضافه هم می شود. فعلا با قدم های آهسته و حساب شده جلو می رویم وگرنه می توانیم ظرفیت را بالا ببریم.

رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: در فاصله کوتاهی هزار ماشین IR2m را نصب و راه اندازی کردیم و یک زنجیره IR6 را راه اندازی کردیم. ایران در بخش غنی سازی به آستانه های این فناوری رسیده و خودمان طراحی می کنیم. برای هر ماشین بیش از دو، سه هزار سند فنی تولید کردیم. الان ما طراح سانتریفیوژ هستیم.

وی ادامه داد:IR9، به طول 5 متر است و 5 بیلوز دارد اما مراحل تست آن هفت تا 8 سال طول می کشد. الان با یک بیلوزش را تست کردیم و داریم جلو می رویم. الان باIR6 می توانیم انبوه سازی را آغاز کنیم اما تا مطمئن نشویم تاب آوری لازم را دارند صبر می کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی در بخش دیگری از سخنانش درباره یون درمانی و پروژه ساخت مرکزی به این منظور گفت: سازمان شتاب دهنده در اختیار دارد و با آنها سر و کار دارد. یکی از شتاب دهنده های مهم سینکروترون است. این تکنولوژی از سرن، مرکز تحقیقاتی در سوئیس گرفته شده است و آن را برای حوزه سلامت استفاده می کنند. ما متاسفانه دیر وارد این عرصه شدیم. البته همیشه در این امور عقب بودیم، مثلا برای پت اسکن بیماران ما به مالزی و ترکیه می رفتند. در پت هنوز در کشور مشکلاتی داریم اما من گفتم در یون درمانی که آخرین شیوه برای درمان تعداد زیادی از سرطان هاست دیگر نباید تاخیر داشته باشیم. در این روش پروتون درمانی مدنظر است. پروتون اینکه اندازه تومور چقدر است و کجاست را تشخیص می دهد و وارد بدن می شود و درست به تومور که برسد انرژی اش را خارج می کند و آسیبی به بافت های سالم نمی زند. در حالی که با اشعه ایکس و گاما نمی توانید تومور را به طور کامل نابود کنید.

وی ادامه داد: مرکز یون درمانی در البرز ششمین نوع از مراکز یون درمانی است و در غرب آسیا ایران اولین کشور است و تا انتها 1400 کامل می شود. 200 میلیون یورو تجهیزات برای آن خریداری شده است و بودجه آن را ما از دولت نگرفتیم چون یورو نداشت و آن را وام گرفتیم، بانک های خارجی قرار بود وام آن را تامین کنند اما در این رابطه هم به تحریم های ترامپ خوردیم و قدری کار را برای ما سخت کرد. در عین حال این پروژه در حال حاصر 7 هزار میلیارد تومان ارزش دارد اما صحبتی از آن نمی شود و این تنها یکی از پروژه های سازمان انرژی اتمی است.

رییس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه اقتصاد کشور سر و سامان ندارد، گفت: اگر بتوانیم برق هسته ای را صادر کنیم دیگر بودجه از دولت نمی خواهیم. سازمان انرژی اتمی با 20 هزار نفر پرسنل را اداره می کنیم. الان به بانک مرکزی بدهکاریم و نمی توانیم بدهکاری مان را پرداخت کنیم. هزار میلیارد تومان بدهکار بودیم که الان شده پنج هزار میلیارد تومان. در حوزه رادیوداروها هر چیزی که تولید می کنیم، به آن سوبسید می دهیم. الان برخی از رادیوداروها در کشور مجانی به دست مصرف کننده می رسد.

وی با اشاره به اینکه تولید برق کشور الان 40 مگاوات است، اضافه کرد: اگر نصف آن از هسته ای تامین می شد شاهد اینقدر آلاینده نبودیم.

صالحی در پاسخ به این که چرا آمریکا الان می خواهد ایران برنامه هسته ای خود را کنار بگذارد در حالی که قبلا بر این نظر بود ایران 20 هزار مگاوات برق هسته ای داشته باشد، گفت: چون آن زمان در مدار سیاسی آمریکا بودیم ولی بعد از انقلاب خارج شده ایم.

وی تاکید کرد: فناوری و ساخت نیروگاه های هسته ای یک تکنولوژی فاخر است. الان در صنعت هسته ای در بین کشورهای در حال توسعه ایران کشوری است که حرف برای گفتن دارد. می توانیم راکتور تحقیقاتی طراحی کرده و بسازیم. البته راکتور قدرت قدری سخت تر است و نیازمند تجربه بیشتری است. ولی قادر به طراحی راکتور قدرت هستیم البته برای ساختن اجزای آن نیاز است صنعت ما رشد کند.

صالحی در بخش دیگری از سخنانش یک بار دیگر گفت: ظرفیت غنی سازی ما الان 16 هزار و 500 سو است ولی این اضافه می شود و به نوعی طرفیت بالفعل ماست اما بالقوه الان حدود 24 هزار سو می توانیم در اختیار داشته باشیم. در سالنی که برای مونتاژ سانتریفیوژها داشتیم، 60 تا IR6می توانستیم تولید کنیم که حدود 600 سو می شد و این میزان ظرف 10 ماه 190 هزار سو را تامین می کرد. حضرت آقا هم فرمودند زیر ساخت تولید 190 هزار سو را تولید کنید که این کار را ما انجام دادیم.

صالحی درباره آغاز فرایند تولید اورانیوم فلزی و نقدها اروپایی ها به این مساله گفت: صحبتی که آژانس در این باره کرد یک خلط مبحثی را به وجود آورد. سوخت راکتور تهران یک سوخت قدیمی است و باید برای آن دنبال سوخت جدید بریم که در مرزهای دانش است. برای ساخت این سوخت آلیاژ اورانیوم با سلیساید نیاز است. یعنی اورانیوم فلزی را باید تولید کنیم اما آن با سلیساید ذوب می شود، بعد تبدیل به آلیاژ می شود و دوباره به پودر تبدیل می شود، به عبارتی اورانیوم فلزی تا انتها باقی نمی ماند.

وی اضافه کرد: ما نمونه آلیاژ اورنیوم سلیساید را تولید کردیم و خوشبختانه خلوص خوبی داشت و در آینده برای راکتور تهران از این سوخت استفاده می کنیم.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره برخی ادعاها و تلاش برای باز کردن مجدد پرونده پی ام دی گفت: به ادعای خودشان (غربی ها) ایران تا 2003 دنبال سلاح هسته ای بوده است اما این ادعاها و اتهامات در برجام حل شد. حالا آمدند دوباره مدعی شدند در سایتی آلودگی داریم. خوب ما خودمان هم گفتیم که در سال 68 قطعات سانتریفیوژ را وارد کردیم و اینها آلودگی ایجاد کرد. الان هم می گویند که آثار این آلودگی ها برای قبل از 2003 است. معتقدم می خواهند با طرح این مسایل آزار سیاسی برسانند وگرنه پی ام دی حل شده است.

صالحی در ادامه سخنانش یکی از دستاوردهای جدید سازمان انرژی اتمی را تولید کسک دانست و گفت: کسک هیولایی است 100 تنی که در ایران ساخته شده است. برای اولین بار بود که ایران توانست قطعه ای به این سنگینی از فولاد را ریخته گری کند. سوختی که در راکتور مصرف شده بعد از اینکه در استخر گذاشته می شود تا حرارتش را از دست بدهد. بعد از مدتی تعداد مجتمع های سوخت مصرف شده در استخر زیاد می شود و دیگر فضا برای نگهداری در استخر نیست و مجبوریم کسک هایی را بسازیم که سوخت را در آنها بگذاریم که می توان 16 تا 18 مجتمع سوخت در آن گذاشته شود. ضخامت فولاد آنها 30 سانتی متر است. در آینده صنعت ما حتی در راکتورهای قدرت به مرحله ای می رسد که تجهیزات سنگین را تولید کند.

صالحی گفت: در سازمان انرژی اتمی شرکت بزرگی داریم که روی طراحی راکتورهای کوچک کار می کنند. راکتورهای کوچک مشکل صنعتی هم دارند، ولی به لحاظ ایمنی بهتر از راکتورهای بزرگ است. وقتی راکتور کوچک فشرده می شود، این فشردگی همه چیز را در یک فضا قرار می دهد و به همین خاطر امن است اما به لحاظ تکنولوژیکی پیچیده می شود. با چین مذاکرات مفصلی داشتیم و قرار بود قرارداد دو راکتور 100 مگاواتی را ببندیم. چینی ها جدیدا وارد ساخت این راکتورها شده اند.

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره پیشران هسته ای نیز شرح داد: در بحث پیشران خیلی خوب جلو رفتیم. پیشران هسته ای پروژه بلندمدتی است. طراحی پیشران کار پیچیده و سختی است و از زمانی که آقای روحانی این دستور را داد ما خیلی جلو رفتیم که خارج از تصور من بود.

310 310