ژانر جنایی و سفر به دنیای شرلوک هلمز و پوآرو - فدایی داری

به گزارش فدایی داری، هر کسی در کتاب خواندن سلیقه ای دارد و معمولا دسته ای خاص از کتاب ها را برای مطالعه ترجیح می دهد. شما ژانر خودتان را می شناسید؟ ژانر کتاب ها تنوع زیادی دارند، ژانرهای فانتزی، جنایی، تاریخی و … و شاید هرکدام از ما فرصت مطالعه را تنها در چند ژانر خاص به خود داده ایم یا حتی عده ای به طور کلی خودمان را از ادبیات ژانری محروم نموده و محدوده مطالعاتمان را در آنچه به ادبیات فاخر مشهور است، تعریف نموده باشیم. ژانر جنایی، ژانری است که در این مطلب به معرفی آن می پردازیم و چند کتاب از جمله بعضی از بهترین رمان های پلیسی را در این ژانر معرفی می کنیم.

تا به حال به تجربه جهان تازه ای بیرون از کتابخانه خودتان فکر نموده اید؟ همان طور که ناشران و نویسنده ها گاهی با استقبال کم نظیر از یک کتاب غافلگیر می شوند، چطور است با تجربه ورود به جهانی یک ژانر تازه خودتان را غافلگیر کنید؟

واضح است که برای این کار احتیاج دارید ژانرهای کتاب را بهتر بشناسید. ژانر کتاب بدون این که بخشی از داستان را لو دهد یا بیانگر نقد و نظر شخصی یک منتقد باشد، به شما می گوید که یک کتاب در چه دسته بندی ای با چه ویژگی هایی قرار می گیرد. به عنوان یک کتاب خوان، وقتی تصویری کلی از ژانرها و زیرژانرهای کتاب داشته باشید، بدون شک به کشف هایی می رسید که درِ تازه ای را روی روحتان می گشاید.

ژانر جنایی، جهان شک و معما

ژانر جنایی زیرژانرهای متنوعی از کارآگاهی و پلیسی تا حقوقی و جاسوسی دارد که وجه اشتراک همه این است که داستان در آنها متکی بر یک جرم است. کار نویسنده در این ژانر ارائه روایتی از این جرم به شکلی است که مخاطب را درگیر تحقیقات چرایی و چگونگی وقوع جرم کند. گاهی کتاب های این ژانر با کتاب های ادبیات جریان اصلی که همان پرفروش های کتاب و عمدتا داستان هایی ساده برای مخاطب عام هستند، اشتباه گرفته می گردد. اما در حقیقت ژانر جنایی دارای پیچیدگی های خاصی است که جهت خود را از یک روایت ساده از وقایع روزمره جدا می نماید.

دو عنصر همواره حاضر در کتاب های ژانر جنایی، شک و معما هستند. البته در زیرژانرهای مختلف عناصر دیگری هم به میان آمده و نقش پررنگی را در پیشبرد داستان ایفا می نمایند. هریک از این ژانرها به تنهایی جای آنالیز دارند و می توان صدها عنوان کتاب برجسته در بیشتر این زیرژانرها معرفی کرد (حتما در مطالب آینده به معرفی این کتاب ها هم خواهیم پرداخت). در این مطلب اما اشاره ای به مشهورترین آثار ژانر جنایی (به خصوص در زیرژانر کارآگاهی) داریم و درواقع آثار نویسندگانی را که به ژانر جنایی شکل و هویت مستقل داده اند، معرفی می کنیم.

اگر بخواهیم خیلی تاریخی به این ژانر نگاه کنیم، درون مایه داستان های جنایی از آثاری به قدمت داستان های هزار و یک شب شکل گرفته اند. برخی کارشناسان داستان های هزار و یک شب را در دسته بندی نخستین آثار ژانر جنایی قرار داده اند. در مقابل عده دیگری شکل گیری داستان ّهای جنایی را بسیار متاخر و مربوط به دوره نویسندگانی مثل ادگار آلن پو می دانند.

به هر حال آنچه تا امروز به دست ما رسیده و به عنوان آثار ژانر جنایی می شناسیمش، آن قدر تنوع بالایی دارد که بتوان با ورق زدنشان پا به جهانی تازه ای بگذاریم.

ادگار آلن پو، پدر ادبیات پلیسی امروز

ادگار آلن پو را در ژانر جنایی و زیرژانرهای آن بسیار ستوده اند. او را به عنوان پدر داستان پلیسی امروز و مبدع داستان های کارآگاهی می شناسند. او از جمله نخستین نویسندگانی بود که کار نویسندگی را به عنوان شغلی تمام وقت برای خود انتخاب کرد. از آلن پو اشعار و نقدهای ادبی قدرتمندی هم به جا مانده که او را تبدیل به یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان به ویژه در ژانر جنایی نموده است. هنوز هم وقتی نویسندگان جوان در سراسر جهان می خواهند دست به خلق آثار جنایی بزنند، از آلن پو الهام می گیرند. او همچنین در حوزه داستان های علمی تخیلی هم دستی بر آتش داشته است. حتی مرگ این نویسنده پرشور و پرکار هم یک معما بود و هیچ وقت معین نشد چرا بدن نیمه جان او روی یک نیمکت در خیابان پیدا شد و بعد از چند روز هذیان در بیمارستان، جهان با این نویسنده عظیم خداحافظی کرد.

مهم ترین آثار پو در این ژانر داستان های کوتاه نامه مفقود، نقاب مرگ سرخ و سوسک طلایی است که همگی در یک کتاب گردآورده شده اند. این کتاب با عنوان داستان های کوتاه ادگار آلن پو با ترجمه زیبا گنجی و پریسا سلیمان زاده توسط موسسه انتشارات نگاه به چاپ رسیده و می توانید آن را از فدایی داری تهیه کنید.

کارآگاه شرلوک هلمز، شناخته شده ترین در ژانر کارآگاهی

نام شرلوک هلمز در کتاب رکوردهای جهانی گینس به عنوان شناخته شده ترین شخصیت خیالی جهان ثبت شده است. با این وجود هنوز هم هستند مخاطبانی که تصور می نمایند این کارآگاه خصوصی خیالی واقعا وجود داشته و در اواخر قرن نوزده و اوایل قرن بیست میلادی زندگی می نموده است. پیش از آن که سر آرتور کانن دویل دست به خلق شخصیت باهوش و دقیق شرلوک هلمز بزند، تجربه خلق کارآگاه های خیالی در ادبیات وجود داشته و نمی توان گفت شرلوک هلمز اولین آنهاست اما بدون شک بهترین است. شرلوک هلمز کشف هایی در جریان رمزگشایی جنایت ها انجام می دهد که ریزبینی و دقت منحصر به فرد او را به تصویر می کشد. از جمله امتیازهای شرلوک هلمز به عنوان یک کارآگاه، تسلط کامل او به معلومات پزشکی است که در کنار دوست و همکارش دکتر واتسن معمولا نتیجه شگفت انگیزی را برای ماجراهای او به دنبال دارد.

بعد از کانن دویل هم ماجرای شرلوک هلمز ادامه داشت و حالا در میان آثار مکتوب، چهار رمان و نزدیک به شصت داستان کوتاه از ماجراهای شرلوک هلمز وجود دارد.

تعداد زیادی اقتباس سینمایی از ماجراهای شرلوک هلمز هم انجام شده که در قالب فیلم و سریال به مخاطبان عرضه شده است. معروف ترین اقتباس هم مربوط به سری تلویزیونی ماجراهای شرلوک هلمز است که با نقش آفرینی جرمی برت محبوبیت و شهرت زیادی پیدا کرد. از جمله دیگر بازیگران مشهوری که نقش شرلوک هلمز را بازی نموده اند، رابرت داونی جونیور در یک فیلم سینمایی و بندیکت کامبربچ در سریال شرلوک هلمز هستند.

تعداد کتاب هایی که از مجموعه شرلوک هلمز به فارسی ترجمه و منتشر شده ، زیاد است. اگر اهل کتاب صوتی هستید، می توانید نسخه صوتی ماجراهای شرلوک هلمز را از فیدیبو دریافت کنید.

برای علاقه مندان به نسخه متنی هم کتاب الکترونیکی شرلوک هلمز با ترجمه حبیب الله لزگی از سایت فیدیبو در دسترس است.

ریموند چندلر، نویسنده محبوب ژانر جنایی در میان سینماگران

ریموند چندلر را هم باید یکی از پیشگامان و نویسندگان تاثیرگذار ژانر جنایی دانست. مهم ترین آثار چندلر در این ژانر، کتاب های بدرود محبوبم و خداحافظی طولانی هستند که در سال های انتشار، در لیست پرفروش ترین آثار هم قرار داشته اند. از بیشتر آثار چندلر اقتباس های سینمایی هم انجام شده است اما از این نویسنده در ایران آثار زیادی منتشر نشده است.

در رمان قاتل در باران مثل بقیه آثار جنایی بوی خون استشمام می گردد. داستان درباره کارآگاهی خصوصی است که توسط فردی به نام دراوک استخدام می گردد تا دخترش را تحت تعقیب قرار دهد. اما طولی نمی کشد که پای قتل به میان می آید و کارآگاه جوان وارد ماجراهای تازه ای می گردد.

این کتاب توسط امید نیک فرجام ترجمه شده و نشر چشمه آن را به چاپ رسانده است. قاتل در باران را می توانید از فدایی داری تهیه کنید.

آگاتا کریستی، ملکه جنایت

نام آگاتا کریستی را همه با کارآگاه پوآور و خانم مارپل می شناسند. آگاتا کریستی درواقع نام مستعار آگاتا مری کلاریسا میلر نویسنده ای است که هنوز هم عنوان پرفروش ترین نویسنده در تمام دوران ها را دارد. او را با لقب ملکه جنایت می شناسند و معروف ترین آثارش مربوط به داستان های هرکول پوآرو است.

کتاب های قتل راجر آکروید و قتل در قطار السیر شرق شهرت آگاتا کریستی را دوچندان کردند و باعث شدند آثارش بیشترین تعداد ترجمه را از زبان های دیگر داشته باشند. او که مدتی در داروخانه مشغول به کار بوده، در آثارش از این تجربه استفاده نموده است و بیشتر قتل ها در داستان های او با دارو یا خوراندن سم صورت می گیرند.

قتل راجر آکروید

در کتاب قتل راجر اکروید، هرکول پوآرو کارآگاه پرونده قتلی در یک محیط روستایی است که فضایی نیمه اشرافی دارد. فردی به نام راجر آکروید در پست میز کار خود به قتل رسیده است و برای آنالیز این جنایت مرموز احتیاج به موشکافی هایی است که فقط پوآرو از آن برمی آید. هرکول پوآرو کارآگاه بلژیکی محبوب آفریده آگاتا کریستی جمله مشهوری دارد که نشان از هوش سرشار او و اتکا به قدرت تفکر در حل معماها دارد. این جمله در سریال معروفی که به ماجراهای پوآرو پرداخته هم تکرار می گردد:

کار درست همواره در درون انسان انجام می گردد، همه چیز بر عهده سلول های خاکستری است. هیچ وقت این سلول های کوچک را از یاد مبر دوست من.

کریستی در طرح معماها و یافتن پاسخ های غافلگیرنماینده برای آن استاد است و در این کتاب طوری عمل نموده که اعتراض محافظه کاران در حوزه ادبیات را بلند کرد. نسخه الکترونیکی این کتاب را که با ترجمه خسرو سمیعی توسط نشر هرمس منتشر شده، می توانید از فیدیبو بخوانید.

قتل در قطار سریع السیر شرق

در این کتاب هم مثل مهم ترین آثار آگاتا کریستی با شگردهای کارآگاهی هرکول پوآرو روبه رو می شویم. این بار ماجرای قتل یک فرد ثروتمند را می شنویم که با خنجر در قطار کشته شده است. اما این قطار سریع السیر به دلیل مسائل فنی در صربستان متوقف شده است و حالا پوآرو به جست وجوی حقیقت می رود. این کتاب توسط محمد گذرآبادی به فارسی ترجمه شده و نشر هرمس آن را به چاپ رسانده است. نسخه الکترونیکی قتل در قطار سریع السیر شرق را می توانید از فیدیبو بخوانید.

معروف ترین اقتباسی که از ماجراهای هرکول پوآرو انجام شده، سریالی 60 قسمتی از شبکه انگلیسی LWT است که چهره دیوید سوشی را در نظر مخاطبان آثار کارآگاهی، به عنوان چهره هرکول پوآرو شناسانده است. برای این سریال بعدها دنباله ای هم ساخته شد که ساخت آن تا سال 2013 ادامه داشت.

بهترین رمان های کارآگاهی آگاتا کریستی برای عاشقان معما

اگر شما هم از علاقه مندان ژانر جنایی و به ویژه کارآگاهی هستید، بهترین کتاب هایی را که در این ژانر خوانده اید در قسمت کامنت ها معرفی کنید.